Yπόγεια νερά Αναβύσσου Παλαιάς Φώκαιας

 

Του Ιωάννη Κουμαντάκη*

Με αφορμή το ρεπορτάζ της 26.1.2010 της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ«, που ήταν αφιερωμένο στη νιτρορρύπανση των νερών, θέλω να παραθέσω ορισμένα πρόσθετα στοιχεία για τα υπόγεια νερά της περιοχής Αναβύσσου-Παλαιάς Φώκαιας, τα οποία προέκυψαν από έρευνα του 2002 στα πλαίσια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Ε.Μ.Π. «Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων«.

Τα δεδομένα και ο χάρτης που παρατίθενται στο άρθρο της εφημερίδας για την εν λόγω περιοχή, προέρχονται από την έρευνα αυτή, η οποία όμως περιλαμβάνει πολύ πλούσια πληροφόρηση για τα υπόγεια νερά πέραν του θέματος που αφορά τη νιτρορρύπανση. Μερικά απ’ αυτά περιλαμβάνονται στη παρουσίαση που έκανα κατά την ημερίδα της Οικολογικής Κίνησης Πολιτών Σαρωνικού-Λαυρεωτικής που οργανώθηκε στις 2/10/2010 στην Παλαιά Φώκαια.

Επειδή για λόγους τεχνικούς, δεν έγινε παρουσίαση των σχετικών διαφανειών κατά την σύντομη ομιλία μου  τότε, παραπέμπω τους ενδιαφερόμενους στην ιστοσελίδα http://postgra.hydro.ntua.gr/docs/lessons/5/koumantakis/saronikos.pdf όπου έχουν αναρτηθεί. Οι πρώτες από τις διαφάνειες αυτές αφορούν γενικότερα την αξία των υδατικών πόρων και την ανάγκη προστασίας και διαχείρισης αυτών και στο τέλος δίδονται στοιχεία για την περιοχή Αναβύσσου-Παλαιάς Φώκαιας, σε ό,τι αφορά κυρίως την ποιοτική υποβάθμιση τους και την ποσοτική τους μείωση.

Η ποσοτική μείωση, που οφείλεται κυρίως στις υπεραντλήσεις  και την ελάττωση της επανατροφοδοσίας των υδροφόρων οριζόντων, έχει οδηγήσει σε πτώση της υδροστατικής στάθμης των υπόγειων νερών, σε ορισμένες περιοχές ακόμη και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό έχει ως συνέπεια την διείσδυση του θαλασσινού νερού στα παράκτια υδροφόρα στρώματα και την υφαλμύρωση των υπόγειων νερών.

Πέραν επομένως της διαπιστωθείσας νιτρορρύπανσης των υπόγειων νερών που τα καθιστά ακατάλληλα για πόση, πιστοποιήθηκε και υφαλμύρωση αυτών στην παράκτια λωρίδα, που έχει ως συνέπεια την προβληματική χρήση τους και για αρδεύσεις.

Η λωρίδα αυτή με τα υφάλμυρα νερά έχει σημαντικό πλάτος, όπως φαίνεται στο σχετικό χάρτη που συντάξαμε το 2002. Όταν τα υπόγεια αυτά νερά χρησιμοποιούνται για αρδεύσεις, δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στις καλλιέργειες (τα ευαίσθητα φυτά μπορεί να ξεραθούν), αλλά και στα χωράφια λόγω φόρτισης των με βλαβερά για την απόδοση τους άλατα (εναλλάτωση εδαφών).

Μια σειρά  προτάσεων υπάρχει στο τέλος της παρουσίασης, που ελπίζω σε νέα δημοτική αρχή να τις λάβει υπ’ όψη για την αναγκαία προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων του Δήμου Σαρωνικού.

Στις δικές μου προθέσεις, σχετικά με το θέμα των υπογείων νερών της περιοχής Αναβύσσου-Παλαιάς Φώκαιας, είναι η επικαιροποίηση κατά το τρέχον έτος της ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των, ώστε να μπορέσει να διαπιστωθεί η πιθανή χειροτέρευση και να προταθούν άμεσα μέτρα για την αναστροφή της κατάστασης στην κατεύθυνση της βελτίωσης των υπόγειων νερών.

Ο κος Ιωάννης Κουμαντάκης είναι

Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου

 

Τι κάνουμε με τα απορρίμματα;

Κοινή πρωτοβουλία

τεσσάρων περιβαλλοντικών οργανώσεων

Η διαχείριση των απορριμμάτων ήταν ένα από τα βασικά θέματα της πρώτης δημόσιας εκδήλωσης που πραγματοποίησε στις 2 Οκτωβρίου 2010 η Οικολογική Κίνηση Πολιτών Σαρωνικού-Λαυρεωτικής.

Η επιλογή μας δεν ήταν τυχαία ούτε συγκυριακή. Υπαγορευόταν από τη θέση μας ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι δείκτης πολιτισμού και ποιότητας ζωής.

Όσοι κατοικούν στον Σαρωνικό και τη Λαυρεωτική γνωρίζουν πόσο οξύ είναι το πρόβλημα των απορριμμάτων στις περιοχές μας. Γνωρίζουν επίσης ότι επί πολλά χρόνια οι τοπικές αρχές το υποβάθμιζαν γιατί φοβόντουσαν το πολιτικό κόστος.

Άλλοτε κρύβονταν πίσω από τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες και άλλοτε υιοθετούσαν άκριτα τις όποιες μαξιμαλιστικές και ακραίες απόψεις πρόβαλε μερίδα πολιτών, ενώ την ίδια στιγμή ανέχονταν τη λειτουργία παράνομων χωματερών.

Η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη δημιουργία του ΧΥΤΥ στην Κερατέα προξένησε οξείες αντιδράσεις. Αντιδράσεις εύλογες, αν σκεφτεί κανείς ότι η Ελλάδα εδώ και 35 χρόνια δεν έχει αντιμετωπίσει με σοβαρό, αξιόπιστο και επιστημονικό τρόπο τη διαχείριση των απορριμμάτων. Για τον λόγο αυτό μάλιστα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης –αν εξαιρέσουμε εκείνες της Ανατολικής Ευρώπης- που έχει τιμωρηθεί με υψηλά πρόστιμα.

Κατά τη γνώμη μας, η διαχείριση των απορριμμάτων οφείλει να είναι πρώτη προτεραιότητα για την Πολιτεία, αλλά και για τις δημοτικές αρχές. Το ζήτημα της εναπόθεσής τους οφείλουμε να το συζητήσουμε απαλλαγμένοι από φτηνούς λαϊκισμούς και εύκολες κορώνες, χωρίς να εθελοτυφλούμε και να μετακυλύουμε τις ευθύνες μας.

Η Οικολογική Κίνηση Πολιτών Σαρωνικού-Λαυρεωτικής έχει επίγνωση των κρίσιμων παραμέτρων του μείζονος αυτού ζητήματος, γι’ αυτό και προτίθεται να αναλάβει άμεσα νέες πρωτοβουλίες προκειμένου να συζητηθεί.

Γνωρίζουμε ότι οι απόψεις που διατυπώνονται είναι πολλές και αντιφατικές. Όμως το σημαντικό για εμάς είναι να αντιμετωπίσουμε επιτέλους ως χώρα, ως κοινωνία, ως πολίτες το οξύ πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, να μη μεταθέτουμε την επίλυσή του στο βάθος του χρόνου, να επιδείξουμε υπευθυνότητα και σοβαρότητα, αποφεύγοντας προτάσεις που επιτείνουν τα αδιέξοδά του.

Η πρωτοβουλία των τεσσάρων περιβαλλοντικών οργανώσεων, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Greenpeace και WWF Ελλάς, είναι αξιοσημείωτη και ενδιαφέρουσα. Οφείλουμε να τη μελετήσουμε, όπως οφείλουμε και να ακούσουμε όλες τις απόψεις χωρίς καμιά διάθεση απόρριψης ή ενοχοποίησής τους.

Το ίδιο οφείλει να κάνει και η κυβέρνηση προκειμένου η διαχείριση των απορριμμάτων να μην εγκλωβιστεί σε πολιτικές σκοπιμότητες και σε τοπικιστικές λογικές.

Στο ιστολόγιό μας φιλοξενούμε τις απόψεις των τεσσάρων περιβαλλοντικών οργανώσεων, γιατί πιστεύουμε ότι μια γόνιμη και ουσιαστική συζήτηση είναι χρήσιμη και αναγκαία.

Ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Αττική

Κοινή Πρόταση των Τεσσάρων Μ.Κ.Ο